Με το παρόν κείμενο θέλουμε να τοποθετηθούμε ως αναρχικοί σύντροφοι και συντρόφισσες απέναντι σ’αυτό που συμβαίνει αυτή τη στιγμή στη Χιλή σχετικά με τον αυτοαποκαλούμενο “ελευθεριακό” και “αναρχο-κομμουνιστικό” χώρο, ο οποίος εδώ και κάποιο καιρό έχει αρχίσει, τουλάχιστον εδώ, να ακολουθεί και να προωθεί μια ξεκάθαρα ρεφορμιστική τακτική. Αποκορύφωση αυτής της στρατηγικής δεν ήταν μόνο η υπεράσπιση και η προβολή των εκλογών ως “ένα εργαλείο του αγώνα” στην “παρούσα περίοδο” αλλά και η δημόσια στήριξη ή ακόμη και η άμεση συμμετοχή διαφόρων ατόμων αυτού του χώρου σε θέσεις κλειδιά κατά την προεκλογική εκστρατεία του υποψηφίου Marcel Claude. Μ’αυτόν τον τρόπο φαίνεται ξεκάθαρα ο στόχος της γραμμής που ακολουθεί κι επιθυμεί να εδραιώσει ο λεγόμενος “κοινωνικός αναρχισμός” μέσα από αντιλήψεις περί “δημοκρατικής αλλαγής” και “δημοκρατίας της μάζας”. Δείχνουν, δηλαδή, ότι στην πράξη διαμορφώνουν έναν “ψευτο-αναρχισμό” χλωμό και άτονο που έχουν προσαρμόσει και χρησιμοποιούν για δικό τους όφελος.
Μέσα σ’αυτούς που συμμετείχαν στην ομάδα της προαναφερθείσας προεκλογικής εκστρατείας βρίσκονται και οι εξής “ελευθεριακοί”:
Lucas Cifuentes από το Ελευθεριακό Δίκτυο (Red Libertaria)(Πολιτικές συνθήκες κι επικοινωνία)
Felipe Ramírez (ομάδα τύπου)
Alexis Meza από το Ελευθεριακό Δίκτυο (Red Libertaria) (Εκπρόσωπος του Ελευθεριακού Δικτύου στην προεδρική ομάδα).
(Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι αυτές είναι πληροφορίες που έχουν ήδη δημοσιοποιηθεί στις ιστοσελίδες που παρατίθενται στο τέλος αυτού του κειμένου). [1]
Θέλουμε, ως εκ τούτου, να τονίσουμε ότι όσοι υπογράφουμε το παρόν κείμενο μπορεί να μην έχουμε την ίδια αντίληψη περί αναρχίας (εξεγερσιακοί, αναρχο-κομμουνιστές ή απλά αναρχικοί), αλλά μας ενώνει ο θυμός, η βαθιά κριτική, η απόρριψη και η έλλειψη εμπιστοσύνης προς αυτόν το χώρο και τις εξευτελιστικές πρωτοβουλίες που έχει πάρει. Είναι, λοιπόν, σημαντικό, να γίνει γνωστό τόσο στη Χιλή όσο και στο εξωτερικό, ότι αυτή η ανάλυση έρχεται μέσα από το χώρο που κάποιοι θα ονόμαζαν (ή όχι) “αναρχικό κίνημα”. Κι ότι, πέραν της δικής μας θέσης απέναντι στο συγκεκριμένο ζήτημα την οποία και παραθέτουμε στο παρόν κείμενο, έχουμε επίσης συμπεριλάβει διάφορες απόψεις που τίθενται και σε άλλες συλλογικότητες συντρόφων/συντροφισσών, όχι μόνο στο Σαντιάγο αλλά και σε άλλα μέρη της χώρας. Αυτό δεν σημαίνει ότι παρουσιαζόμαστε εδώ σαν εκπρόσωποί τους.
Θεωρούμε εξίσου σημαντικό να προβάλλουμε αυτήν τη συζήτηση/διαφωνία με την αυστηρότητα και τη σοβαρότητα που της αρμόζει, μιας και η παρούσα εκλογική κατάσταση στην Χιλή (δεύτερος κύκλος εκλογών) αποτέλεσε την αφορμή για να φανερώσει ο εν λόγω χώρος το πραγματικό ρεφορμιστικό, καιροσκοπικό και αμφιλεγόμενο πρόσωπο που τόσο καιρό διατηρούσε στα κρυφά. Είναι, λοιπόν, η καταλληλότερη στιγμή για να ξεμπροστιάσουμε τις προθέσεις αυτού του χώρου, μιας και όταν θα έχει τελειώσει το εκλογικό τσίρκο, οι ψευτο-αναρχικοί ελευθεριακοί θα τρέξουν να ξανακρύψουν αυτήν την πλευρά της τακτικής τους και θα γυρνάν στην Χιλή και στο εξωτερικό δίνοντας “δήθεν επαναστατικές διαλέξεις” και διατυμπανίζοντας ότι κεντρικό σημείο στη δράση τους είναι η “άμεση δράση των μαζών”, ενώ τα κείμενα που οι ίδιοι δημοσίευσαν αποδεικνύουν περίτρανα το αντίθετο.
Το κάνουμε αυτό έτσι ώστε οι νέοι σύντροφοι και συντρόφισσες που έχουν πρόσφατα ξεκινήσει να συμμετέχουν στους κοινωνικούς αγώνες και σιγά σιγά ανοίγονται προς την αναρχία, όπως συμβαίνει εδώ και κάποιο καιρό, να μην πέσουν θύματα ενός λόγου που κρύβει προθέσεις που δεν έχουν καμία σχέση με τις αναρχικές θέσεις. Και κυρίως όταν μέρος του σχεδίου τους είναι να δημιουργήσουν συμμαχίες με διάφορα αριστερά κόμματα, μεταξύ των οποίων και το Κομμουνιστικό Κόμμα (που θα συμμετέχει στην προσεχή συγκυβέρνηση). Αυτό που “κήρυξε τον πόλεμο” στους αναρχικούς το 2006, αυτό που παρέδωσε ονόματα συντρόφων στις κρατικές μυστικές υπηρεσίες κι αυτό που έσπασε τα δόντια της μάνας του Weichafe Matías Catrileo πριν από λίγο καιρό.
Τα γεγονότα
Ήδη την 1η Μαΐου αυτού του έτους [2013] κατά την διάρκεια των εκδηλώσεων για την “ημέρα των εργατών”, στις οποίες οι αναρχικοί όλου του κόσμου θυμόμαστε τους “Μάρτυρες του Σικάγο”, έγινε κάλεσμα για “ταξική και μαχητική” συνδικαλιστική δράση στην πλατεία Brasil από διάφορες συνδικαλιστικές οργανώσεις μία εκ των οποιών ήταν και η SINTEC, στην οποία συμμετέχουν κάποιοι “ελευθεριακοί” οικοδόμοι. Επειδή ιστορικά αυτές οι εκδηλώσεις δεν είχαν ποτέ συνδεθεί με πολιτικά κόμματα ή υποψηφίους, συμπεριλαμβανομένων των αριστερών, η συγκεκριμένη δράση είχε να επιδείξει κάτι πρωτοφανές. Ήταν μεγάλη η έκπληξη πολλών συντρόφων/συντροφισσών όταν, φτάνοντας στο χώρο, είδαν πολιτική προπαγάνδα διαφόρων μορφών για τον υποψήφιο πρόεδρο Marcel Claude. Ήταν μίζερη και θλιβερή η συνύπαρξη αυτής της προπαγάνδας με τις μαυροκόκκινες αναρχικές σημαίες που μερικοί δε σταμάτησαν ούτε λεπτό να κυμματίζουν. Αυτό ήταν ένα από τα πρώτα στοιχεία που φανέρωσαν το δρόμο που είχαν διαλέξει αυτοί οι ρεφορμιστικοί χώροι.
Αυτή η πρώτη υποψία επιβεβαιώθηκε δύο μήνες αργότερα, όταν εμφανίστηκε την 1η Ιουλίου ένα αυτοαποκαλούμενο «Ελευθεριακό Δίκτυο» (Red Libertaria) το οποίο στην «δημόσια ανακοίνωσή» του δήλωνε ρητά ότι:
“Αντιλαμβανόμαστε και αξιολογούμε τις προεδρικές εκλογές, με βάση τα σημερινά δεδομένα, σαν μια ευκαιρία να διαγράψουμε μια στρατηγική πορεία δημοκρατικής ρήξης και [σημ.μτφ.: πολιτικού] προγράμματος προερχόμενου από το χώρο της λαϊκής κινητοποίησης. Γι’αυτό το λόγο αποφασίσαμε, με σοβαρότητα και ιστορική ευθύνη, να συμβάλλουμε σ’αυτήν τη διαδικασία πολιτικής ένωσης, με την ενεργή ενσωμάτωσή μας στο κοινωνικό, πολιτικό και λαικό κίνημα, γνωστό ως “Όλοι/όλες στη Μονέδα” [σημ.μτφ.: Το κτίριο Μονέδα,γνωστό και ως Παλάτι Μονέδα, είναι το οίκημα της κυβέρνησης. Σε ελεύθερη μετάφραση το εν λόγω κίνημα θα μπορούσε να ονομαστεί “Όλοι/όλες στη Βουλή”]… Εκφράζουμε, επίσης, την καθολική μας υποστήριξη στον υποψήφιο πρόεδρο Marcel Claude, επειδή πιστεύουμε ότι συμφωνεί με τα καίρια κοινωνικά αιτήματα και έχει συμβάλλει στη στρατηγικής σημασίας διαδικασία της κινητοποίησης και πολιτικοποίησης των λαικών στρωμάτων. Τέλος, επισημαίνουμε ότι εξακολουθούμε να επιθυμούμε τη δημιουργία μιας Ελευθεριακής Αριστεράς στη Χιλή…”
Μ’αυτήν τη δήλωση εγκαινιάζεται μια αισχρή στρατηγική την οποία ετοίμαζαν εδώ και καιρό οι πιο ρεφορμιστικοί χώροι.
Αλλά πριν συνεχίσουμε με την κριτική αυτού του κινήματος, είναι απαραίτητο να εξηγήσουμε ένα σημείο. Είναι άραγε το Ελευθεριακό Δίκτυο μια οργάνωση που προέκυψε αυθόρμητα; Είναι μήπως το αποτέλεσμα μιας άσχημης στροφής που πήραν μερικοί/ές που δεν κατάλαβαν καλά τί σημαίνει αναρχία; Όχι. Το Ελευθεριακό Δίκτυο είναι μέρος μιας στρατηγικής που ξεκίνησαν μέλη της OCL (Κομμουνιστική Ελευθεριακή Οργάνωση), στην οποία ενσωματώθηκε εδώ και λίγο καιρό η FCL(Κομμουνιστική Ελευθεριακή Ομοσπονδία). Αυτή η ρεφορμιστική στρατηγική υιοθετήθηκε και προωθήθηκε επίσης από το FEL (Μέτωπο Ελευθεριακών Φοιτητών).
Τα μέλη τους λοιπόν είναι αυτοί που δημιούργησαν αυτό το “Δίκτυο”, για να στηρίξουν τη συμμετοχή τους στις εκλογές και να μην “αμαυρώσουν” το όνομα των οργανώσεών τους. Σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε βρει μόνο δύο άρθρα από τον ελευθεριακό χώρο τα οποία αντιτίθενται ξεκάθαρα σ’αυτήν τη στρατηγική. Το ένα είναι η δήλωση του CAL (Corriente de Acción Libertaria- Κίνηση Ελευθεριακής Δράσης) και του FAO (Frente Anarquista Organizado- Οργανωμένο Αναρχικό Μέτωπο), που μιλούν ήδη για μια διάσπαση του ελευθεριακού κινήματος λόγω της υιοθέτησης αυτής της ρεφορμιστικής στρατηγικής. Αυτό σημαίνει ότι η υποτιθέμενη ηγεμονία του ρεφορμιστικού ρεύματος μέσα στον “ελευθεριακό χώρο” δεν είναι τόσο εδραιωμένη όσο υποστηρίζουν αυτοί/αυτές που την προωθούν. Αυτό άλλωστε οδήγησε και στο σχίσμα της OCL-Chile (Κομμουνιστική Ελευθεριακή Οργάνωση Χιλής).
Είναι, ωστόσο, ενδιαφέρον να κατανοήσουμε πώς δημιουργήθηκε αυτή η ρεφορμιστική στρατηγική, κάτι που πρώην μέλη της OCL (Κομμουνιστική Ελευθεριακή Οργάνωση) έχουν περιγράψει ως «Το σχολείο της μηχανής [σημ.μτφ.: του συστήματος], ο κομπιναδόρος και οι γραφειοκράτες αρχηγοί». Ιδιαίτερα διαφωτιστικά είναι κάποια αποσπάσματα της δήλωσης που κυκλοφόρησαν όσοι αποχώρησαν από την OCL-Chile (Κομμουνιστική Ελευθεριακή Οργάνωση Χιλής):
“…παρά την αντίδραση ενός σημαντικού τμήματος της οργάνωσης – θέσεις σχετικά με το πώς πρέπει να αντιμετωπιστούν οι νέες πολιτικές προοπτικές (άνοιγμα προς και συμμετοχή σε θεσμοποιημένους χώρους, αύξηση του ρεφορμισμού και της κοινωνικής κινητοποίησης κ.λπ.) με βάση αντιλήψεις και θέσεις αμφιλεγόμενης ταξικής συνείδησης. Η κατάσταση έγινε ακόμα χειρότερη όταν, όντας ακόμη στο στάδιο των συνελεύσεων η OCL και χωρίς να έχει συμφωνηθεί μια κοινή τακτική, μια μειοψηφία, αλλά με διοικητικές αρμοδιότητες, έκανε ένα προγραμματικό άλμα τόσο σημαντικό όσο το να συμμετέχει στην προεκλογική εκστρατεία του υποψηφίου για την προεδρεία Marcel Claude μέσω ενός οργάνου καταρχήν παράτυπου στο πλαίσιο της οργάνωσης, όπως είναι το Ελευθεριακό Δίκτυο. Ένα άλμα που, αν είχε θεωρηθεί στρατηγικά απαραίτητο για την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων, θα έπρεπε να ήταν το αποτέλεσμα μιας ανοιχτής συζήτησης στην οποία θα είχε συμμετάσχει το ελευθεριακό κίνημα, το οποίο έχουν τώρα αρνητικά επηρεάσει στο σύνολό του αυτές οι επισφαλείς και αμφιβόλου πολιτικού κέρδους αποφάσεις. Παρά το ότι αυτός ο ελιγμός έγινε κατόπιν αποδεκτός από τα μέλη ώστε να διατηρήσουν τον ουσιαστικό έλεγχο, αυτό έγινε αφού είχε ήδη δημιουργηθεί σαν ανεξάρτητη οντότητα που λειτουργούσε σε εθνικό επίπεδο και δήλωνε ανοιχτά την συμπαράστασή της προς την ηγεσία της κίνησης “Όλοι/ες στη Μονέδα”. Ανεξάρτητα από το τι θέλουν να υποστηρίζουν, οι εκ των υστέρων “δημοκρατικές” συμφωνίες δεν μπορούν να διαγράψουν την παρατυπία της αρχικής δημιουργίας τους. Η έγκριση προτετελεσμένων γεγονότων είναι μάλλον μια κίνηση ηθικής ικανοποίησης παρά μια πολιτική απόφαση”.
Αυτό σημαίνει ότι η υποτιθέμενη αίσθηση ενότητας που θέλουν να προβάλλουν οι ρεφορμιστές σε διάφορες σελίδες του διαδικτύου, στις οποίες προσπαθούν μέσα από σχόλια να δικαιολογήσουν το αδικαιολόγητο, δε διαφέρει σε τίποτα από την κλασική παράσταση που δίνουν τα κόμματα προσαρμοσμένη στον αναρχισμό.
Ωστόσο, αυτός ο κάθετος και ιεραρχικός «τρόπος λειτουργίας» δεν είναι κάτι καινούριο όπως επισημαίνουν άλλοι σύντροφοι (πρώην OCL) μιας και παρόμοιες καταστάσεις είχαν δημιουργηθεί και στο παρελθόν:
“…Η πολιτική διάσπαση ήταν ένα μείζον θέμα στις προεδρικές εκλογές του 2005. Η βάση του Βαλπαραΐσο αποφάσισε στην πλειοψηφία της να καλέσει τον κόσμο να ψηφίσει άκυρο (όπως και τις προηγούμενες φορές) ενώ τα κέντρα του Σαντιάγο και Κονσεπσιόν ήθελαν να αποφύγουν τα δημόσια καλέσματα για να “μην παρέμβουν στο έργο των όμορων” μιας και αυτή η δράση γινόταν από κοινού με το Κομμουνιστικό Κόμμα στο Σαντιάγο. Αυτός ήταν ο λόγος…”.
Στο ίδιο πλαίσιο επισημαίνουν ακόμη ότι αυτό που έγινε:
“…Στην πραγματικότητα, δεν ήταν μια ρήξη, αλλά ένας παραγκωνισμός χωρίς δικαίωμα διαφωνίας, ένα πισώπλατο χτύπημα, καθόλου συντροφικό και ελευθεριακό, μια κίνηση που ακόμη και οι σταλινικοί θα θεωρούσαν άσχημη…”
Για τους συντάκτες αυτού του κειμένου, ωστόσο, η ανάλυση του τρόπου με τον οποίο σχεδιάστηκε η στρατηγική για τη “δημοκρατική ρήξη”, είναι σημαντική μόνο και μόνο γιατί δείχνει ότι όσοι/όσες γεμίζουν το στόμα τους με λέξεις όπως η λέξη “δημοκρατία” θα έπρεπε πρώτα να εξασφαλίσουν την κατάλληλη λειτουργία των αντίστοιχων μηχανισμών μέσα στο πλαίσιο των δικών τους οργανώσεων πριν προχωρήσουν σε προτάσεις σχετικά με τις “αλλαγές που η Χιλή έχει ανάγκη”. Γιατί οι αρχηγικές τάσεις και η επιθυμία μερικών να πρωταγωνιστούν είναι σημάδι αυταρχικής απόκλισης που δεν επηρεάζει μόνο τις ιδέες, αλλά και τις πρακτικές αυτού του χώρου, που συνεχίζει να αναπαράγει το χειρότερο ρεφορμισμό της αριστεράς.
Δικαιολογώντας τα αδικαιολόγητα
“…η εναντίωση στις εκλογές δεν μπορεί να γίνει μια αρχή ή ένα αξίωμα της ελευθεριακής σκέψης. Αντίθετα πρέπει να γίνει αντιληπτή ως μια τακτική που χρησιμοποιείται ή έχει χρησιμοποιηθεί από τους ελευθεριακούς και το κοινωνικό κίνημα σε συγκεκριμένες συνθήκες.
Daniel Pérez, “Οι ελευθεριακοί και το ‘εκλογικό πρόβλημα’”.
Φράσεις όπως αυτή αποδεικνύουν περίτρανα πόσο χαμηλά έπεσαν οι “ελευθεριακοί” στην προσπάθειά τους να δικαιολογήσουν τη στρατηγική που εφαρμόζουν. Στην πραγματικότητα, συμφωνούμε με την κριτική της «δημοκρατικής ρήξης» που έκαναν οι σύντροφοι/συντρόφισσες από την Βραζιλία στο άρθρο τους “Οι εκλογές στην Χιλή και ο εκφυλισμός της θεωρίας και της πρακτικής του αναρχο-κομμουνισμού” υπό την έννοια ότι υποδεικνύουν ότι ο αναρχο-κομμουνισμός στην Χιλή είναι μια μορφή “ρεβιζιονισμού” της θεωρίας της αναρχίας. Γιατί αμφισβητούν στοιχεία τα οποία, ιστορικά, είναι συστατικά των ιδεών μας και που κανένα αναρχικό ρεύμα, παρόλες τις διαφορές που συναντούμε ακόμα και σήμερα, δεν αμφισβήτησε. Όπως για παράδειγμα η άρνηση των εκλογών ως πιθανό “εργαλείο”. Το οποίο,επιπλέον, δεν είναι θέμα πεισματικής εμμονής στις αρχές και τους τύπους [σημ.μτφ.: Ο ισπανικός όρος είναι “principismo”, αλλά δεν πρέπει να συγχέεται με το κίνημα των “principistas” που έδρασε το 19ο αιώνα στην Ουρουγουάη],όπως καταλογίζουν οι αναρχο-ρεφορμιστές σε όποιον διαφωνεί, αλλά συνδέεται με αυτό που έλεγε ο Μαλατέστα: “Όποιος ακολουθήσει λάθος δρόμο δεν θα πάει εκεί που θέλει αλλά εκεί που θα τον οδηγήσει ο δρόμος” [σημ.μτφ.: Ερρίκο Μαλατέστα, “Ένα αναρχικό πρόγραμμα”]. Αυτό είναι ένα αξίωμα του αναρχισμού το οποίο η ιστορία επιβεβαιώνει συνεχώς.
Αλλά για τους αναρχο-ρεφορμιστές, η επιλογή της κατεύθυνσης είχε ήδη γίνει από την εμφάνιση του Ελευθεριακού Δικτύου (Red Libertaria), γι’αυτό και φρόντισαν να πλημμυρίσουν διάφορες ιστοσελίδες, μεταξύ των οποίων και το anarkismo.net, με άρθρα στα οποία υποστήριζαν τη συμμετοχή των αναρχικών στις εκλογές. Έφτασαν ακόμη και στο σημείο να υποστηρίξουν «τη δημιουργία μιας εκκλησίας που θα έχει ως κέντρο της τους φτωχούς» όπως αναφέρει ένα άρθρο υπογεγραμμένο από το Felipe Ramírez. Δεν πρέπει επίσης να παραλείψουμε εκείνον τον αφελή που σε ένα φόρουμ της σελίδας alasbarricadas.org, ανέφερε ότι μια από τις “προτεραιότητες της περιόδου” είναι η “εκδημοκρατικοποίηση των ένοπλων δυνάμεων”. Ενώ στο Facebook, χωρίς κανένα ίχνος ντροπής, ανέβαζαν φωτογραφίες με μαυροκόκκινες σημαίες δίπλα σε αφίσες που έλεγαν “Ο Marcel για πρόεδρος” και άλλα παρόμοια.
Κι όλα αυτά κατά τα λεγόμενά τους:
“…υπακούουν σ’ένα βαθμό ωριμότητας που… έχουμε φτάσει… λερώνοντας τα χέρια μας και αντιμετωπίζοντας τα προβλήματα κατά μέτωπο και με θάρρος, χωρίς να τα αποφεύγουμε ή να αρκούμαστε στην παρηγοριά μιας αμόλυντης θεωρίας όταν η πραγματικότητα την αναιρεί πεισματικά”.
Το οποίο σημαίνει ότι οι υπόλοιποι αναρχικοί όχι μόνο πάσχουμε από τον “παλιμπαιδισμό” της αριστεράς όπως λέει και η “διάγνωση” του Λένιν (που τόσο αγαπούν οι “ελευθεριακοί”) αλλά και υποστηρίζουμε μια αναρχία που μόνιμα “διαψεύδεται από την πραγματικότητα”. Αυτό βέβαια θα ισοδυναμούσε με το θάνατο των ιδεών μας, ενώ η πραγματικότητα δείχνει ότι έχουν επανέλθει πιο δυνατές και πιο επίκαιρες.
Ο λόγος τους είναι επιθετικός κι έρχεται, ως εκ τούτου, σε αντίθεση με το κάλεσμα που κάνουν οποιαδήποτε συζήτηση σχετική με τον αναρχο-ρεφορμισμό να γίνεται πολιτισμένα και ανοιχτά. Άλλωστε φαίνεται ότι οι ίδιοι προτιμούν να μη γίνεται πολύς λόγος για όσα κάνουν. Δυστυχώς για αυτούς/αυτές, δεν θα παίξουμε το παιχνίδι τους.
Στη δικαιολόγηση της τακτικής τους χρησιμοποιούν το “μεσαιωνικό δράμα” ως κύριο εργαλείο, αφού η υποτιθέμενη “έκτακτη ανάγκη” αυτή τη στιγμή στη Χιλή (δηλαδή οι εκλογές) είναι το απαραίτητο εργαλείο για να αρχίσουν όσοι αυτοπροσδιορίζονταν ως αναρχικοί χθες, να δρουν ως “ρεφορμιστές πολίτες” σήμερα. Να ανακαλέσουν, δηλαδή, σήμερα όσα έλεγαν χθες.
Το “δράμα των ελευθεριακών” φαίνεται ξεκάθαρα στη συνέχεια:
“Βρισκόμαστε σε ένα καθοριστικό σημείο, σε μια κρίσιμη καμπή που θα σημαδέψει το πριν και το μετά της πατρίδας μας και στο οποίο μόνο οι πολιτικές δυνάμεις που θα ξέρουν να το ερμηνεύσουν και να τοποθετηθούν σωστά μέσα στο πλαίσιό του θα έχουν βιωσιμότητα και προοπτική στο μέλλον…”
Αλλά η αιτιολόγησή τους γίνεται ακόμη χειρότερη:
“…Η δουλειά στα διάφορα μέτωπα ή τομείς έχει υπάρξει καθοριστική σ’αυτό το πλαίσιο, αλλά οι περιορισμοί αυτού του μοντέλου έχουν αρχίσει να διαφαίνονται…όσο πλησιάζουμε σε δομικά όρια και πέφτουμε σε ήδη υπάρχουσες παγίδες…γιατί υπάρχουν εμπόδια…υπό τις παρούσες συνθήκες, στην διεύρυνση της αριστεράς μέσω της δράσης κατά μέτωπα”.
Πρέπει, ωστόσο, να πούμε ότι η συμμετοχή στις εκλογές, αν και είναι ένα από τα πιο εμφανή σημεία του “ελευθεριακού ρεφορμισμού”, δεν είναι παρά αμελητέο σε σχέση με αυτό που βρίσκεται πίσω από όλο αυτό, δηλαδή μια περιορισμένη αντίληψη του αγώνα και των επαναστατικών διαδικασιών.
Μιας και ό,τι θα μπορούσε να φαντάζει επιθυμητό αυτή τη στιγμή (το να διατηρήσουμε αυτόνομες τις όποιες οργανώσεις βάσης, το να καλούμε σε άρνηση συμμετοχής στις εκλογές ώστε να ισχυροποιήσουμε την αποδέσμευση από τα πολιτικά κόμματα και να αποφύγουμε το καπέλωμα των ονείρων και του αγώνα από πραγματικές «πολιτικές υπερ-προσφορές» χωρίς ίχνος ρεαλισμού, συμπεριλαμβανομένης εκείνης του υποψηφίου Marcel Claude) είναι κάτι που εκείνοι τουλάχιστον αποφεύγουν. Προτιμούν να ακολουθήσουν τον «δημοφιλή» -στο πλαίσιο της Χιλιανής αριστεράς- λόγο, που προτάσσει ότι ο μεγαλύτερος εχθρός αυτή τη στιγμή είναι “το σύνταγμα του Πινοσέτ”. Ότι, δηλαδή, αυτό είναι που στέκεται εμπόδιο στην εξέλιξή της. Λες κι έχουν γίνει ποτέ στην ιστορία επαναστάσεις χάρη στα ήδη υπάρχοντα συντάγματα και τους συναφείς νόμους. Η μόνη αλήθεια είναι ότι ο λαός εξελίσσεται όταν αποκτά δύναμη μέσα από την αυτονομία, κι όχι όταν τον καθοδηγούν οι τυχοδιώκτες ή όταν το κράτος παρατείνει την καταδίκη του. Κι αν δεν το ξέρουν ή το έχουν ήδη ξεχάσει με τόσους μαρξιστές συγγραφείς που διαβάζουν, σ’αυτό αναφέρεται ιστορικά ο αναρχισμός με τον όρο “άμεση δράση”. Η οποία είναι συνυφασμένη με την αυτονομία, την οργάνωση και την προσωπική συμμετοχή των εκμεταλλευμένων και των εξουσιαζόμενων. Για μας αυτή έχει ιστορικά αναπτυχθεί χωρίς τις “διάφορες αριστερές”, όχι με τη βοήθειά τους. Γι’αυτό είναι σημαντικό να αναλογιστούμε ότι ο ρεφορμιστικός λόγος των “ελευθεριακών” καταδεικνύει μέσα από τις αντιφάσεις του τον φαρισαϊσμό του. Με άλλα λόγια, πώς έχουν την αξίωση να εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι “η άμεση δράση των μαζών” είναι ο κεντρικός άξονας της στρατηγικής τους, όταν έχουν ήδη δικαιολογήσει τη συμμετοχή τους στις εκλογές στο ότι ο κοινωνικός αγώνας έφτανε στα “δομικά του όρια”; (Κάτι, παρεμπιπτόντως, που είναι λανθασμένο και μεροληπτικό). Και όταν, ως εκ τούτου, θεωρούν απαραίτητη την “ανάπτυξη πέρα από την μεμονωμένη δράση σε τομείς”. Στην πράξη αυτό που συμβαίνει είναι ότι λόγω της καταρχήν αυταρχικής τους σκέψης, το μόνο που προτίθενται να κάνουν με την κοινωνική κινητοποίηση είναι να την διοχετεύσουν σε πολιτικά κανάλια που πιστεύουν ότι μπορούν να δημιουργήσουν και να ελέγξουν.
Ο στόμφος του ελευθεριακού λόγου απέναντι στην πραγματικότητα
Όταν, ωστόσο, προσεγγίσουμε τον ελευθεριακό λόγο υπό το πρίσμα της ιστορικής πραγματικότητας, καταλαβαίνουμε ότι σε τελική ανάλυση είναι “μια απ’τα ίδια”.
Καταρχάς, η “σωστή αντίληψη της πραγματικότητας” και η “προσήλωση στις πλειοψηφίες” κατέληξαν να μην είναι τίποτα περισσότερο από ένα γλυκό όνειρο. Αφού η “πραγματικότητα”, στην οποία αναφέρονται διαρκώς, τους οδήγησε από μια “προσήλωση στις πλειοψηφίες” σε μια “προσήλωση στις μειοψηφίες” βάση του θλιβερού, αξιολύπητου και μίζερου εκλογικού αποτελέσματος (2,8%) που κατάφερε μόνο να ενδυναμώσει το τσίρκο των εκλογών και να του δώσει χαρακτήρα μεγαλύτερης ενσωμάτωσης μέσα από την συμμετοχή “υποψηφίων με εναλλακτικές προτάσεις”. Η πολιτική τους ανάλυση ήταν για μια ακόμη φορά λανθασμένη, αφού όχι μόνο δεν πέτυχαν τον κομματικό και επίβουλο στόχο της “εκτόνωσης” της κοινωνικής αντίδρασης στις κάλπες, αλλά και γιατί οι “οραματιστές πολιτικοί αρχηγοί” τους βαυκαλίζονταν με το ότι θα πάρουν ένα 7% των ψήφων ή ακόμη και 9%, όπως έλεγαν οι πιο ενθουσιώδεις. Η ιστορία τους έδωσε μια δυνατή σφαλιάρα και τους άφησε να ψάχνουν συμμαχίες με άλλους πολιτικούς χώρους. Και σ’αυτούς συγκαταλέγονται το “Φιλελεύθερο Κόμμα” καθώς και ο ΜΕΟ [σημ.μτφ.: Marco Enríquez-Ominami, πρώην μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος και ιδρυτής του Προοδευτικού Κόμματος] που δεν είναι μόνο ότι δημόσια δήλωσε ότι δεν επιθυμεί να αλλάξει τίποτα, αλλά είναι και αρχηγός του “Προοδευτικού Κόμματος”. Θα γίνουμε άραγε το πρώτο μέρος του κόσμου όπου οι “ελευθεριακοί” εκτός από το να συμμετέχουν σε προεκλογικές εκστρατείες και εκλογικούς συνδυασμούς, θα αναζητούν και συνεργασίες με προοδευτικούς και φιλελεύθερους χώρους της πολιτικής; Όπως λέει και το ρητό “πες μου τον φίλο σου να σου πω ποιος είσαι”.
Για την ακρίβεια, υπήρχε ένας λανθάνων ρεφορμισμός σε αυτόν το χώρο που χωρίς καμιά ντροπή υιοθέτησε ιδέες της παραδοσιακής αστικής πολιτικής όπως αυτή τη θλιβερή “προσήλωση στις πλειοψηφίες” που χρησιμοποιείται κατά κόρον από τη “Νέα Πλειοψηφία” και τη Δεξιά ή εκείνο το λαϊκίστικο “Να υλοποιήσουμε την αλλαγή που χρειάζεται η Χιλή”. Στοιχεία που κάνουν τον πολιτικό τους λόγο ακόμη πιο γελοίο, ειδικά όταν αυτή η μεγαλεπίβολη ιδέα συνοδεύεται από τα θλιβερά εκλογικά τους αποτελέσματα.
Είναι πάντα χρήσιμο να τίθεται υπό αμφισβήτηση και να γίνεται αντικείμενο κριτικής η εμμονή στους τύπους και στις αρχές [σημ.μτφ.: ο ισπανικός όρος είναι principismo] ειδικά όταν οι πράξεις μας προσπαθούν να αποδεσμευτούν από αυτή. Είναι εξίσου χρήσιμο να αναφέρουμε τα λάθη και τις αδυναμίες του αναρχισμού ή ακόμη να πούμε ότι ο αναρχισμός δεν έχει καμιά επιρροή, ειδικά σε περιπτώσεις όπου επιδιώκονται συμμαχίες με πολιτικούς χώρους οι οποίοι στη Χιλή πάντα κριτίκαραν και περιφρονούσαν τον αναρχισμό. Για παράδειγμα,με την παραδοσιακή, ρεφορμιστική και εκλογική αριστερά… Είναι, ωστόσο, αρκετά καιροσκοπική η συνεχής χρήση αναρχικών συμβόλων για την προώθηση άλλων στρατηγικών ενόσω μερίδες των νέων προσεγγίζουν τις ιδέες μας.
Απ’την άλλη, δεν είναι ούτε “θαρραλέο” ούτε πρωτότυπο το να παίρνει κάποιος τον βολικό δρόμο των εκλογών, που πάντα είχε ακολουθήσει η αριστερά και που ποτέ δεν έφερε τίποτα άλλο παρά αποτυχίες, όπως αυτή του πρώτου εκλογικού γύρου. Ο μοναδικός νεοτερισμός ήταν ότι αυτή τη φορά το έκαναν κάποιοι αυτοαποκαλούμενοι αναρχικοί. Όταν ακόμη και κάποιες μαρξιστικές οργανώσεις, πολύ πιο συνεπείς στις επαναστατικές ιδέες από ότι εσείς, έκαναν κάλεσμα για αποχή από τις εκλογές. Δεν απαιτεί θάρρος το να καλέσεις τον κόσμο να ψηφίσει τη στιγμή που πάνω από τον μισό πληθυσμό δεν πήγε να ψηφίσει ούτε εσάς ούτε κανέναν άλλον. Αυτό δεν είναι κάτι τολμηρό, αλλά, στην καλύτερη περίπτωση, ηλίθιο κι αξιολύπητο.
Όσο για το “ποσοτικό επιχείρημα” που επικαλείται η OCL-Chile (Κομμουνιστική Ελευθεριακή Οργάνωση Χιλής) και οι “ελευθεριακοί” για να επιδείξουν την σπουδαιότητά τους, που όμως βρίσκεται μόνο στο μυαλό τους, είναι κι αυτό μέρος ενός πομπώδους λόγου. Μιας και, στις παρούσες συνθήκες, είναι λίγο πολύ εύκολο να δείξεις μεγάλα νούμερα στις πλάτες μιας οργάνωσης με τέτοια ιδεολογική αμφισημία που στον όρο “ελευθεριακό” έχουν συμπεριλάβει σχεδόν τα πάντα, δημιουργώντας έτσι ένα δυσνόητο ιδεολογικό τέρας. Ή μήπως θα αρνηθείτε ότι δυσκολεύεστε να χρησιμοποιήσετε τον όρο αναρχία για τον αυτοπροσδιορισμό σας; Ή θα μας πείτε ότι η οργάνωσή σας αποτελείται μόνο από αναρχικούς; Ή μήπως θα χρησιμοποιήσετε κάποια άλλη φθηνή δικαιολογία για να εξηγήσετε πώς μια αναρχική οργάνωση δημοσιεύει άρθρα γεμάτα αποφθέγματα μαρξιστών συγγραφέων ή ακόμη και πρώην υπουργών όπως αυτού της Βενεζουέλας; Αλλά βέβαια, θα μας απαντήσουν πάλι ότι αυτό είναι εγγενές χαρακτηριστικό μιας οργάνωσης “πολιτικά ώριμης” που έχει εγκαταλείψει τον “principismo” [σημ.μτφ.: εμμονή σε τύπους και αρχές] που χαρακτηρίζει όλους όσους είμαστε κάτι σαν κακόγουστο αστείο σε σχέση με την δική τους “σοβαρότητα” και “μεγαλοπρέπειά”. Ωστόσο, αυτό το σημείο απαιτεί προσοχή γιατί ας μην ξεχνάμε ότι ο αναρχισμός στην Χιλή δεν υπάρχει χάρη σε οργανώσεις όπως η OCL-Chile (Κομμουνιστική Ελευθεριακή Οργάνωση Χιλής). Ένας τέτοιος ισχυρισμός θα ήταν έλλειψη σεβασμού απέναντι στη δράση τόσων συντρόφων που προέρχονται από διαφορετικά αναρχικά ρεύματα.
Ας λάβουμε, επίσης, υπόψη μας ότι τα τελευταία χρόνια στην Χιλή έχουν αναπτυχθεί διάφορες οργανώσεις, όχι μόνο αυτή των “ελευθεριακών”. Η διαφορά βέβαια είναι ότι οι υπόλοιπες οργανώσεις δεν επικεντρώνουν την προσοχή τους στο θέμα της αντιπροσώπευσης ή στο να παρουσιάζονται στο εξωτερικό ως η “κοινωνική και ελευθεριακή πρωτοπορία” της Χιλής, ως “η ελπίδα μιας νέας αριστεράς”. Αυτό το ψέμα καλά θα κάνουν να το φυλάξουν για τους συντρόφους του εξωτερικού, γιατι εμείς ξέρουμε ότι στη Χιλή τα πράγματα δεν είναι έτσι. Στο εξωτερικό μπορούν να λένε τέτοιου τύπου ψέματα για να εξασφαλίσουν οικονομική ενίσχυση, για να δημιουργήσουν συμμαχίες, για να δημιουργήσουν ψεύτικες εικόνες ή για να εξασφαλίσουν την υποστήριξη όσων είναι δύσκολο να ξέρουν τι πραγματικά γίνεται.
Γι’αυτό πιστεύουμε ότι το πρόβλημα που υπάρχει στη Χιλή σχετικά με την εξέλιξη των επαναστατικών αλλαγών δεν είναι ούτε οι θεσμοί ούτε το σύνταγμα που δημιούργησε η δικτατορία και επικύρωσε η αστική δημοκρατία. Το πρόβλημα είναι όσοι εξακολουθούν να αποπροσανατολίζουν και να εμποδίζουν τον αγώνα λόγω της προσωπικής πολιτικής προτεραιότητας που δίνουν σε κόμματα και όχι σε κοινωνικές και αυτόνομες οργανώσεις που είναι η κινητήριος δύναμη των επαναστατικών αλλαγών. Αυτό που υπάρχει εδώ είναι καιροσκοπισμός, αμφισημία και ρεφορμισμός. Ό,τι αναρχικό υπήρχε σ’αυτόν τον ρεφορμιστικό χώρο, αν δηλαδή υπήρξε ποτέ κάτι τέτοιο, σήμερα απλά έχει εξαφανιστεί. Η κριτική αυτή δεν σημαίνει ότι υποστηρίζουμε πως κατέχουμε την απόλυτη αλήθεια ή τις απαντήσεις σε όλα τα προβλήματα. Αλλά άλλο είναι να αποδεχτούμε τα λάθη μας όλοι εμείς που αγωνιζόμαστε για ριζικές αλλαγές, κι άλλο να μας πουλάνε κάτι παλιό σε καινούριο περιτύλιγμα για να το κάνουν να φαίνεται πιό ωραίο.
Υπ’αυτήν την έννοια καλούμε τους “ελευθεριακούς” να ξεκαθαρίσουν τη θέση τους και να γράψουν ανοιχτά τί είναι αυτό που επιδιώκουν. Ας παραδεχτούν ότι έκαναν μια μονόπλευρη και λανθασμένη εκτίμηση της παρούσας ιστορικής στιγμής στην Χιλή για να μπορέσουν να σχεδιάσουν μια ρεφορμιστική στρατηγική με μοναδικό στόχο την ένταξή τους στον ίδιο εκλογικό κύκλο με εκείνους τους χώρους με τους οποίους επιθυμούν να δημιουργήσουν τον δικό τους “πρωτοποριακό συνδυασμό” και να πραγματοποιήσουν έτσι την ιδέα που σχεδίασαν μέλη του κομμουνιστικού κόμματος της Χιλής όντας στην εξορία την δεκαετία του 70. Ας παραδεχτείτε ότι για σας πάνω απ’όλα μπαίνει το “κόμμα” κι όχι η κοινωνία, αφήστε τελικά να φανούν ξεκάθαρα οι ιδέες σας κι ας σταματήσετε να χρησιμοποιείτε τον αναρχισμό για την επίτευξη των προσωπικών σας στόχων. Τί είδους αναρχισμός είναι αυτός που αποκαλεί όλα αυτά “ευκαιρίες” για την εξέλιξη του αγώνα ή τα βλέπει σαν βιτρίνα για να πουλήσει τα σύμβολά μας και τις ιδεες μας σαν να ήταν φτηνό εμπόρευμα σε ένα εμπορικό κατάστημα; Τί είδους αναρχία είναι αυτή που εγκαταλείπει τη διάλυση του κράτους, κάνει κάλεσμα για τη δημιουργία πολιτικών κομμάτων, έχει εθνικιστικές αποχρώσεις και προτείνει τη “δημιουργία της εκκλησίας που χρειάζονται οι φτωχοί”; Εδώ δεν υπάρχει αναρχισμός, αλλά το πιό αξιολύπητο πρόσωπο του μεταμοντερνισμού. Ίσως η Χιλή να έχει τη θλιβερή πρωτιά στην παρουσία αναρχικών σημαίων σε προεκλογικές εκστρατείες. Δε θα το ξεχάσουμε. Για τους “ελευθεριακούς”, όσο κι αν θέλουν να διατυμπανίζουν το αντίθετο, ο “κλασσικός αναρχισμός” δεν τους έπεφτε λίγος αλλά πολύς.
Είμαστε, ωστόσο, πολλοί/ες αυτοί/ες που έχουμε καταλάβει τί ακριβώς κάνει αυτός ο χώρος, και ανεξάρτητα από το τί θα κάνουν εμείς θα συνεχίσουμε ακάθεκτοι/ες και χωρίς να ακρωτηριάσουμε τις αρχές μας, ακόμη κι αν αυτό ενοχλεί τους ρεφορμιστές. Κι είμαστε επίσης πολλοί/ες όσοι/ες ξέρουμε ότι η καιροσκοπία και η ανάγκη για προβολή είναι πια ένα κοινό χαρακτηριστικό των αναρχο-κομμουνιστών της Χιλής, όχι μόνο των “ελευθεριακών”, αλλά και οργανώσεων όπως η CRA (Corriente Revolución Anarquista- Κίνηση Αναρχικής Επανάστασης). Όλοι αυτοί έχουν την ίδια “σχολή”, την ίδια ιστορία κι επίσης τα ίδια κουσούρια.
Αυτός είναι ο λόγος που καλούμε τους συντρόφους στη Χιλή και στο εξωτερικό να μην ξεγελαστούν κι επίσης κάνουμε κάλεσμα να κλείσουμε τις πόρτες στον εν λόγω χώρο αλλά και να πολεμήσουμε πολιτικά τους αναρχο-ρεφορμιστές και την OCL-Chile (Κομμουνιστική Ελευθεριακή Οργάνωση Χιλής) μέχρι να εγκαταλείψουν δημόσια τη σύνδεσή τους με τον αναρχισμό. Υπ’αυτήν την έννοια καλούμε τους ελευθεριακούς συντρόφους που εναντιώνονται σ’αυτήν την τακτική να σπάσουν τους δεσμούς με όσους δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά να χρησιμοποιούν τον αναρχισμό για σκοπούς που δεν έχουν καμία σχέση με τις ιδέες μας.
Ο αναρχισμός ή είναι επαναστατικός ή δεν είναι αναρχισμός!
Ο αναρχισμός ούτε ψηφίζει ούτε έχει πολιτικά κόμματα!
Για την ευδοκίμηση των πραγματικών αγώνων κατά του κεφαλαίου και του κράτους… Υγεία κι Αναρχία σύντροφοι!
Από την περιοχή της Χιλής στέλνουμε έναν συντροφικό χαιρετισμό σε όσους σε όλον τον κόσμο μάχονται καθημερινά για να διατηρήσουν ζωντανές τις αναρχικές ιδέες.
Πηγή contrainformateblog.wordpress.com
[1] Ιστοσελίδες: generacion80.cl, pressenza.com.