Στις 22 Μαΐου 1938 (πριν από 76 χρόνια) πραγματοποιήθηκε μία από τις μεγαλύτερες αποδράσεις στην ιστορία όχι μόνο της Ισπανίας αλλά και της Ευρώπης. Εκείνη τη μέρα 795 κατάδικοι απέδρασαν από την φυλακή του SanCristóbal που βρίσκεται στο βουνό Ezkaba κοντά στην Iruñea (Pamplona στα ισπανικά).
Από όσους απέδρασαν μόνο 3 κατάφεραν να περάσουν τα σύνορα και να μπούν στη Γαλλία, 585 συνελλήφθησαν και 225 δολοφονήθηκαν. Από αυτούς τους 225 οι 14 δολοφονήθηκαν στην Iruñea σε αντίποινα για την απόδραση, οι 187 δολοφονήθηκαν στα βουνά από περίπολους φασιστών. Όλοι εκτός από 14 έχουν αναγνωριστεί.
Την Κυριακή 18 Μαΐου 2014, η ομάδα TxinpartadeAntsoain σε συνεργασία με την Aranzadi οργάνωσαν, όπως κάθε χρόνο, μια εκδήλωση στη μνήμη των θυμάτων της δικτατορίας του Φράνκο και συγκεκριμένα της προαναφερθείσας απόδρασης. Στην εκδήλωση μίλησαν συγγενείς όσων κρατούμενων πέθαναν στην ίδια φυλακή λόγω των βασανισμών και της πείνας που υπέστησαν από το φασιστικό καθεστώς.
Ούτε μπορούμε, ούτε πρέπει να ξεχάσουμε όλους αυτούς τους συντρόφους που, όπως και άλλοι/άλλες πολλοί/πολλές, υπέφεραν την βαρβαρότητα και τον παραλογισμό του φασισμού και της θρησκείας που στο όνομα της πατρίδας κι ενός υποτιθέμενου θεού στρέφονται ενάντια σε οτιδήποτε σχετικό με την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ελευθερία.
Μέσα από αυτές τις γραμμές θέλουμε να τιμήσουμε όλους/όλες εκείνους/εκείνες που υπέφεραν εξευτελισμούς, φυλακίσεις, διώξεις ή έχασαν ακόμη και τη ζωή τους γιατί είχαν το θάρρος να υπερασπιστούν την αξιοπρέπεια του ανθρώπου και την ελευθερία.
Εμείς ούτε ξεχνάμε ούτε συγχωρούμε τους αυτουργούς της βαρβαρότητας της δικτατορίας του Φράνκο και συνεχίζουμε τον αγώνα ενάντια στον φασιστικό-θρησκευτικό παραλογισμό που μειώνει τον άνθρωπο και καταδιώκει την κοινωνική δικαιοσύνη και την ελευθερία.
Πηγή: